Buxus in de tuin planten en verzorgen

Het groenblijvende en niet veeleisende buxus is een onmisbaar onderdeel van de Europese tuincultuur: alle beroemde parklandschappen en paleistuinen van de verschillende landen zijn ondenkbaar zonder het hout, dat erg snoeiend is. Of het nu als solitair, als haag of vormsnoei is: het buxus heeft een grote invloed gehad op de manier waarop wij Europeanen zich een tuin voorstellen. De plant is nog steeds thuis in bijna alle tuinen, ook al blijkt de teelt nu moeilijk te zijn vanwege een geïntroduceerde plaag.

De buxus kan naar wens in vorm worden gesneden

Herkomst en distributie

Het geslacht buxus (bot. Buxus) omvat ongeveer 70 verschillende soorten die over de hele wereld worden gedistribueerd. Alleen het gewone buxus (bot. Buxus sempervirens) komt oorspronkelijk uit Europa en komt in het wild slechts sporadisch voor op kalkrijke bodems op zonnige, warme berghellingen in Zuid-Duitsland. Voor het overige komt de soort vooral voor in de landen rond de Middellandse Zee.

Naast het gewone buxus is het kleinbladige (of Japanse) buxus (bot. Buxus microphylla) van tuinbouwkundig belang. Deze soort komt oorspronkelijk uit Korea en wordt al vele eeuwen in Japan gekweekt. Beide soorten lijken qua uiterlijk en qua eisen qua ligging en verzorging behoorlijk op elkaar.

Overigens verwijst de generieke naam "Buxus" naar het vroegere gebruik van het zeer harde hout met kleine poriën: zelfs in de oudheid maakten mensen er blikken en andere containers van, daarom wordt het hout ook wel "pyxis" genoemd in Oudgrieks - wat "kan" of "kan" betekent - zoals de oude Romeinse schrijver en geleerde Plinius ons vertelt. Ook vandaag de dag is het lichtgekleurde hout een belangrijke grondstof bij het draaien.

Gebruik

Box is zeer veelzijdig, kan worden gebruikt als solitair hout - buxusbomen kunnen tot acht meter hoog worden - als haag of als vormsnoei voor een grote verscheidenheid aan tuinontwerpen. Zelfs gedetailleerde figuren zoals dieren kunnen uit een gezonde plant worden gesneden - met de juiste vaardigheid natuurlijk. Het boek is praktisch onmisbaar voor formele tuinen, voor rozen- en cottage gardens - hier traditioneel vooral als border.

Het Europese gewone buxus (bot. Buxus sempervirens) en zijn sterk groeiende variëteiten zoals 'Handsworthiensis' zijn bijzonder geschikt voor dichte en privacyrijke hagen. Daarnaast is de box ideaal voor aanplant onder hoge bomen en als kader- of achtergrondbeplanting voor kleurrijke bloemen- en kruidachtige borders. Verder kan de plant ook in grotere plantenbakken op het balkon of terras verzorgd worden.

Uiterlijk en postuur

Beide gecultiveerde buxussoorten lijken qua uiterlijk en verzorging behoorlijk op elkaar, maar het gewone buxus groeit iets sneller dan zijn Aziatische neef. In wezen is Buchs echter een zeer langzaam groeiend hout dat slechts tussen de tien en twintig centimeter per jaar wint. Als de omstandigheden echter goed zijn, kan de struik of kleine boom enkele eeuwen oud zijn en gedurende deze tijd een hoogte van maximaal acht meter bereiken - op voorwaarde dat het hout vrij kan groeien en niet wordt gekapt.

Buxus zijn van nature dicht vertakt en ontwikkelen een ronde, vrij compacte kroon. Op de takken en twijgen zijn opvallend kleine, meestal ronde en tegenover elkaar geplaatste bladeren. Deze zijn wintergroen, daarom blijft de bak ook in de winter groen.

Bloei en bloeitijd

Als er tussen de maanden maart en mei plotseling talloze gele bloemen in je boek verschijnen, ben je getuige van een zeldzame gebeurtenis - buxus bloeien pas als ze minstens tien jaar oud zijn en zijn slechts een beetje of helemaal niet gesnoeid. Daarnaast komt de pool niet elk jaar voor, omdat een jaar met een weelderige bloei vaak gevolgd wordt door een jaar met weinig of geen bloemen. Bloeiende kist is een belangrijke, nectarrijke insectenweide die druk bezocht wordt door vlinders, hommels, bijen en andere zoemende tuinbewoners. Snoei de bloesem daarom sowieso niet terug - in tegenstelling tot verschillende meningen in sommige tuinfora - heeft de pracht nauwelijks invloed op de groei van het buxus.

Na de bloei ontwikkelen zich capsulevruchten die zaden bevatten. De ontwikkeling van de vruchten van de plant kost echter veel energie, wat op zijn beurt ook daadwerkelijk tot uiting komt in een beduidend langzamere groei. Snoei daarom de doos na de bloei terug, vooral omdat de zaadvermeerdering sowieso te gecompliceerd is voor leken.

Toxiciteit

Zelfs als ongedierte zoals de gevreesde buxusmot de doos graag aanvallen, is het hout zeer giftig voor mensen en huisdieren. Er zijn ongeveer 70 verschillende alkaloïden in alle delen van de plant, waarvan cyclobuxine het meest effectief is. Het aandeel van deze gifstof in de bladeren en schors van de buxus is ongeveer drie procent. Vergiftiging kan fataal zijn, zelfs als dit gevolg zelden optreedt vanwege de zeer bittere smaak van de plant - niemand eet er vrijwillig meer dan één monster van. Daarnaast bevat de doos geen lekker ogende bloemen of vruchten zoals de taxus, die ook nog eens erg giftig is.

Welke locatie is geschikt?

De buxus voelt zich het prettigst op een zonnige tot gedeeltelijk beschaduwde en warme plaats, die echter niet heet mag zijn en ook niet te intensief zonnestralen - rond het middaguur. De Buchs geeft 's ochtends en' s avonds de voorkeur aan veel zon, terwijl de locatie op het heetste moment van de dag ideaal schaduw heeft. Plant het hout daarom niet per se direct voor een lichte zuidmuur - bladschade is op zo'n locatie onvermijdelijk. Maar het mag ook niet te schaduwrijk zijn, want bij gebrek aan licht groeit de buxus slecht.
meer

Bodem / substraat

Plant de buxus indien mogelijk op leemachtige, kalkrijke grond, die u bij het planten kunt verbeteren met compost of humusgrond (bijvoorbeeld als de grond behoorlijk zanderig is). Omdat Buchs ook geen wateroverlast verdraagt, moet de grond goed gedraineerd en los zijn. Kies voor kuipmonsters in de handel verkrijgbare potplanten of op compost gebaseerde potgrond, omdat deze minder de neiging heeft om water vast te houden en ook zacht is voor de afbraak van turf.

Plant buxus op de juiste manier

De optimale planttijd voor het buxus is de lente, op de zachtst mogelijke dag in april of mei. Zorg ervoor dat u de doos ongeveer vijf centimeter dieper in de grond plaatst dan voorheen in de pot, en de plantafstand die op het etiket staat aangegeven dient strikt te worden aangehouden. Te dicht planten bevordert alleen de besmetting met ziekten en plagen. Voor een haag plant u, afhankelijk van de variëteit, ongeveer zes tot zeven exemplaren per strekkende meter.

En dit is hoe het wordt geplant:

• Zet het kale bukshout in een emmer water.
• Hierdoor kunnen de wortels veel vocht opnemen.
• Graaf ondertussen een plantgat.
• Deze moet minimaal twee keer zo diep en twee keer zo breed zijn als de omtrek van de planter.
• Maak de aarde in het plantgat los.
• Meng het uitgegraven materiaal met compost.
• Plant de kist en druk de aarde goed aan.
• Geef de plant water.

De grond moet gelijkmatig licht vochtig worden gehouden totdat deze is ingegroeid (dit blijkt uit de vorming van de eerste groene scheuten).
meer

Geef het buxus water

Voor de box gelden dezelfde regels voor het besproeien als voor de meeste andere tuinplanten:

• Geef 's ochtends zo vroeg mogelijk water
• 's avonds of' s middags geen water geven
• Giet altijd van onderaf en direct op de grond
• Geef de bladeren geen water (dit leidt tot bladschade en schimmelziekten)
• Gebruik geen koud water rechtstreeks uit de kraan
• Gebruik liever regenwater of oud kraanwater
• geef geen water als het vriest

Anders is het buxus vrij ongevoelig voor droogte, met twee uitzonderingen: exemplaren die in potten worden gekweekt, mogen niet uitdrogen, omdat dit tot ernstige schade leidt. Vers geplante buxusbomen hebben ook uniform vochtige grond nodig totdat ze met succes zijn gekweekt.
meer

Bemest buxus op de juiste manier

De buxus is allesbehalve een zware eter, maar heeft vooral stikstof nodig voor een gezonde groei. Een tekort wordt al snel merkbaar in de vorm van bruinachtige verkleuring van de bladeren. Buxus die is uitgeplant en in een emmer is gekweekt, moet daarom regelmatig worden bemest. Deze zijn het meest geschikt

• Compost en hoornsplinters:(€ 24,99 bij Amazon *) Tussen april en september elke drie tot vier weken drie liter compost en een eetlepel hoornkrullen per vierkante meter plantoppervlak
• Buxusbemesting of groenbemesting: volgens de instructies op de verpakking en na een eerdere bodemanalyse
• Patentkali: in augustus om de bomen te verharden voor de winter

Blauwkorrel is overigens minder geschikt voor bemesting, omdat het middel voor Buchs de verkeerde voedingsstofsamenstelling heeft en dus tot tekortverschijnselen leidt.
meer

Snijd buxus op de juiste manier

De populariteit van de buxus wordt voornamelijk verklaard door zijn snoeitolerantie: de plant verdraagt ​​elke vorm van snoei en moet in het algemeen minimaal twee keer per jaar worden gesnoeid. Met name de sterkere rassen vertakken zich dan beter en hebben een mooie, dichte groei. Vooral vormbomen - dozen kunnen gemakkelijk in gedetailleerde figuren worden gesneden zoals spiralen en dieren, maar ook in eenvoudige geometrische vormen zoals bollen, kegels of kubussen - hebben tussen één en vijf keer per jaar een schaar nodig. De specifieke frequentie wordt gemeten aan de hand van de groeikracht van de buxusvariëteit en de rijkdom aan details in de figuur. In principe kan de kist ook heel goed diep in het vaste planthout gesnoeid worden.
meer

Verspreid buxus

De gemakkelijkste manier om het buxus te vermenigvuldigen is door middel van zogenaamde scheuren. Dit zijn stekken die niet met een mes van de moederplant worden gescheiden, maar voorzichtig worden afgescheurd. Bij de scheur blijft een stukje schors achter, dat je voor het planten met een sterk mes een beetje inkort. De beste tijden voor deze vorm van vermeerdering zijn de maanden juli en augustus. De volgende stappen zijn:

• Aparte scheuren van de moederplant
• optimale lengte tussen 20 en 30 centimeter
• Knip uitstekende stroken schors af
• Snijd de scheut bovenaan met een derde terug
• verwijder de onderste bladeren
• Plant stekken direct in de tuin
• Beschermde potcultuur niet nodig
• Kies een gedeeltelijk beschaduwde, beschutte locatie
• De bodem moet leemachtig, los en humusrijk zijn
• Bladeren mogen de grond niet raken
• houd de grond vochtig
• Bedek in de winter met kreupelhout

Het kan tot zes maanden duren voordat de jonge stekken hun eerste wortels vormen. In de regel worden de jonge planten met de hierboven beschreven procedure echter tegen de volgende lente geroot.
meer

winter doorbrengen

Buxus zijn voldoende winterhard, maar hebben vanwege hun groenblijvende blad ook in de winter water nodig. Vooral kuipplanten moeten regelmatig worden bewaterd om het verdampte vocht te compenseren. Geef de planten water bij mild, vorstvrij weer en vooral als de zon schijnt.

Over de zon gesproken: de combinatie van ‘ijzige kou’ en ‘felle zon’ leidt al snel tot vorstschade aan bladeren en scheuten. Daarom is het verstandig om bij mooi weer de planten met vlies af te dekken. Specimens die in potten worden gekweekt, zetten ze daarentegen eenvoudig op een gedeeltelijk schaduwrijke plek.

Overigens: hoewel Kübelbuchs tijdens de wintermaanden buiten kan blijven, moet hij worden beschermd tegen het substraat en dus tegen het bevriezen van de wortels. Plaats hiervoor de plantenbak op een ondergrond op hout of piepschuim en omwikkel deze met een isolerend, maar luchtdoorlatend materiaal. Zo zijn jutezakken, bamboematten of speciaal tuinfleece ideaal.
meer

ziekten

Helaas is de buxus een zeer gevoelige plant voor ziekten, die door verschillende schimmelziekten bedreigd wordt als gevolg van onjuist onderhoud of plaatsing. Deze komen vooral voor als de beplanting te smal is of als de grond nat is. Als u een van de ziekten heeft ontdekt die in het volgende gedeelte van uw boek worden beschreven, moet u onmiddellijk alle zieke scheuten diep in het gezonde hout uitsnijden en met het huisvuil weggooien. Gooi in ieder geval geen besmet materiaal op de compost om verdere verspreiding te voorkomen.

De meest voorkomende ziekten op de Buchs:

• Dood schieten (ziekteverwekker: Cylidrocladium buxicola)
• Buxuskanker (ziekteverwekker: Volutella buxi): gele tot donkere bladvlekken, bladeren drogen op en vallen af, roze sporen aan de onderkant van het blad, scheuren in de bast
• Buxus verwelking (ziekteverwekker: Fusarium buxicola): bladeren worden bruin, leerachtig en drogen op, donkerbruine sporenbedden aan de onderzijde van het blad

Triebsterben (Cylindrocladium buxicola)

Het buxus wordt met name bedreigd door de schimmel Cylindrocladium buxicola, die de gevreesde spruitdood veroorzaakt. De ziekteverwekker komt de plant binnen via de bladeren, vooral na langdurige regenval, en zorgt ervoor dat deze na een infectie geleidelijk afsterven. U kunt een infectie herkennen aan de volgende tekens:

• donkerbruine tot zwarte vlekken op bladeren en scheuten
• Bladvlekken verspreiden zich geleidelijk
• aan de onderkant van de bladeren vormen zich witte sporenbedden
• Aangetaste scheuten en bladeren drogen op
• naarmate de ziekte voortschrijdt, sterft de hele plant

Alleen een sterke snoei diep in het gezonde hout kan helpen tegen de ziekte. Als de plant afsterft, moet u in het betreffende gebied geen nieuwe kist meer planten, omdat de ziekteverwekker via zijn sporen jarenlang in de bodem blijft en ook nieuwe buxus infecteert.

Het risico op infectie kan worden geminimaliseerd als u niet bezuinigt bij regenachtig of vochtig weer. De snijwonden creëren nieuwe poorten waardoor de schimmel het voorheen gezonde boek kan binnendringen.
meer

Ongedierte

Behalve door schimmelziekten wordt het buxus ook bedreigd door enkele plagen, waarvan de buxusmot, die al enkele jaren steeds vaker opduikt, hele populaties vernietigt. Spintmijten, galvliegen en buxusvlooien veroorzaken niet half zoveel schade en zijn ook beter te bestrijden.

Buxusmot (Cydalima perspectalis)

Dit is een plaag die is geïntroduceerd door import uit Azië, waarvan de rupsen in korte tijd hele stammen buxus ontbladeren vanwege hun massale voorkomen en hun voedingsgedrag. De buxusmot-rupsen zijn, afhankelijk van hun ontwikkelingsstadium, tussen de acht millimeter en vijf centimeter lang en gemakkelijk te herkennen aan hun groene basiskleur met de lichtdonkere verticale strepen en hun zwarte kop. De volwassen mot daarentegen is vrij klein en heeft lichtgekleurde vleugels met een bruinachtige rand. Hij leeft maar een paar dagen, waarin hij altijd in de buurt van kuipplanten verblijft en daar zijn eieren legt.

De rupsen overwinteren in het bos en beginnen al vrij vroeg in het jaar met eten: elk van de kleine dieren eet ongeveer 45 buxusbladeren, wat in het begin niet veel klinkt. Ze komen echter vaak in honderden tot duizenden exemplaren voor, waardoor het boek snel kaal wordt gegeten. Een plaag herken je vaak pas als de aangetaste planten al bruin en bladloos zijn, de rupsen verstoppen zich namelijk in witte webben in het dichte bos.

Maatregelen tegen de buxusmot:

• Verzamel rupsen en poppen
• Bevestig geurvallen voor volwassen motten
• Snoei de getroffen gebieden zwaar terug
• Uit voorzorg Buchs met steenmeel in het voorjaar (€ 32,95 bij Amazon *) of bestuif met algenkalk
• gebruik biologische insecticiden in geval van ernstige besmetting

Advies

Woont u in een regio met een verhoogd voorkomen van buxusmot en / of schietendood, dan zijn de volgende alternatieven voor de tuin verstandiger in plaats van de buxus: dijkmirte (Lonicera pileata), haagmirte (Lonicera nitida 'Elegant' ), berg Ilex (Ilex crenata 'Glorie Gem'), Low Mountain Ilex (Ilex crenata 'Stokes') of voor het afkanten van Ilex aquifolium 'Heckenzwerg'. Het beste alternatief voor de box tot nu toe is de nieuwe variëteit Rhododendron micranthum 'Bloombux'.

Soorten en variëteiten

De volgende twee soorten buxus en hun variëteiten hebben zich met name bewezen voor aanplant in de siertuin.

Gewone buxus (bot.Buxus sempervirens)

Het gewone buxus is al duizenden jaren bekend - en werd in de prehistorie zeer gewaardeerd vanwege zijn extreem harde hout. Zo vonden onderzoekers soms grafgiften in de graven van Neanderthalers in de vorm van grafstokken van buxushout. De inheemse soort is ook erg populair als tuinplant en vond zijn weg naar tuinen in het oude Rome. Vanwege de zeer lange culturele geschiedenis hebben zich uit de soort ongeveer 60 verschillende soorten ontwikkeld, waarvan sommige verschillende eigenschappen hebben. We presenteren hier de mooiste voor de huistuin:

• 'Angustifolia': compacte, maar relatief snelgroeiende soort met aantrekkelijk donkergroen blad
• 'Arborescens': voor vormsnoei en heggen, kan met de jaren uitgroeien tot een boom
• 'Aurea': het ras heeft goudgeel blad
• 'Aureo-variegata': mooie, robuuste soort voor grotere struiken, groot, bont wit blad
• 'Blauer Heinz': bewezen, zeer lage variëteit met een maximale hoogte van 60 centimeter en mooi blauwgroen blad
• 'Elegantissima': aantrekkelijk tweekleurig blad, variëteit vormt donkergroen blad met een witte rand
• 'Green Gem': robuuste, zeer lage variëteit met een maximale hoogte van 80 centimeter
• 'Handsworthiens': robuuste, grote variëteit met hoogtes tot drie meter, perfect voor heggen met privacybescherming
• 'Marginata': hooggroeiende variëteit voor heggen ter bescherming van de privacy met aantrekkelijk, geelgerand blad
• 'Rotundifolia': robuust, hoog, tot vier meter hoog en mooi donkergroen blad
• 'Suffruticosa': een beproefd ras voor border borders, wordt maar een meter hoog

Kleinbladig buxus (bot. Buxus microphylla)

Het kleinbladige buxus is vooral in Korea en Japan wijdverspreid en maakt van oudsher deel uit van de karakteristieke beplanting van een Japanse tuin. De soort wordt zwakker dan de gewone buxus, maar is minder gevoelig voor de gevreesde schadelijke schimmel Cylindrocladium buxicola. De soort is in twee varianten op de Duitse markt verkrijgbaar:

• 'Faulkner': prachtige variëteit met een natuurlijke bolvorm, groeit tot twee meter hoog en even breed
• 'Herrenhausen': bewezen, laag ras met een maximale hoogte van 60 centimeter en mooi donkergroen blad