Mimosa: zorg er goed voor
De mimosa, afkomstig uit het tropisch warme Zuid-Amerika, wordt in dit land zelden als kamerplant gekweekt, ook al heeft hij de bijnaam "Shame plant" - niet zonder reden en heeft daarom zijn plantnaam synoniem gemaakt met "sensitive". De mooie plant is gemakkelijk in de zomer te verzorgen, maar moeilijk te overwinteren.
De mimosa blij maken als kamerplant is niet eenvoudigHerkomst en distributie
Met de term "mimosa" bedoelt de tuinman meestal de mimosa pudica, de enige van de ongeveer 500 soorten van de mimosa-familie (Mimosoideae) die als kamerplant wordt gekweekt. De mooie plant is inheems in de tropische en subtropische streken van Zuid-Amerika, maar heeft zich ook invasief verspreid naar andere delen van de wereld. Mimosa's komen bijvoorbeeld ook vaak voor in Zuid-Europese landen. Het geslacht behoort tot de familie Leguminosae (vlinderbloeiers of peulvruchten).
Kenmerk
Mimosa's staan bekend om hun eigenaardige reactie op aanraking, en daarom worden gevoelige mensen tot op de dag van vandaag ook "mimosa's" genoemd. De delicate geveerde bladeren van de plant vouwen binnen enkele seconden bij de minste prikkel op en zelfs de bladsteel zakt naar beneden. Af en toe zal de plant een soort kettingreactie doormaken wanneer meerdere bladeren en scheuten op deze manier reageren. Pas na ongeveer een half uur ontvouwen de bladeren zich weer.
Interessant genoeg reageren mimosa's alleen op contact met een vreemd voorwerp, een menselijke vinger of zelfs warmte op de beschreven manier, maar niet op tocht, wind of bewegingen van hun eigen stengels en bladeren. Natuurlijk vinden vooral kinderen het leuk om op deze manier met de "enge" plant te spelen, hem bijvoorbeeld aan te raken of zelfs een brandende lucifer onder de bladeren te houden en dan de reactie te bekijken. Omdat dit echter veel kracht van de mimosa vergt, moet u de aanraaktest niet te vaak uitvoeren. Na een tijdje lijdt elke plant enorm onder de soort, en sommige soorten reageren niet zo snel en herstellen maar langzaam.
Gebruik
De mimosa is niet winterhard en wordt daarom alleen als kamerplant gebruikt. De zogenaamde tuiniersmimosa of valse mimosa, aan de andere kant, is de zilveren acacia (Acacia dealbata), een bladverliezende boom uit Australië die gevoelig is voor vorst. Beide soorten behoren tot de peulvruchten en zijn dus aan elkaar verwant.
Uiterlijk en postuur
De Mimosa pudica voor binnen is een kleine, houtachtige onderstruik die ongeveer 30 tot 50 centimeter hoog wordt. Typisch vormt de kruidachtige plant meestal een kale, soms borstelige stam, die min of meer vertakt is en af en toe stekels heeft. De schaarse groei vanaf het begin en de moeilijke overwintering zorgen ervoor dat de vaste plant meestal als eenjarige wordt geteeld.
gebladerte
De belangrijkste attractie van de mimosa zijn de langgesteelde en dubbelgeveerde bladeren, elk met tussen de tien en 26 blaadjes. Deze zijn op hun beurt zittend, langwerpig en puntig tot afgerond. Steunblaadjes van ongeveer zeven tot acht millimeter lang groeien ook aan de plant. Meestal zijn alle bladeren en folders licht borstelig. De karakteristieke bewegingen van de bladeren, die de plantkundige nastia noemt, worden veroorzaakt door verschillende prikkels en deze beschermen de plant. De mimosa reageert op trillingen en een verandering in de omgevingstemperatuur, maar ook op een verandering in lichtintensiteit. De bladbewegingen zijn meestal niet meer aanwezig bij temperaturen onder de 18 ° C en 's nachts, vooral omdat de mimosa in het donker naar de zogenaamde "slaaphouding" gaat.
Bloesems en bloeitijd
Tussen juli en oktober vormt de mimosa continu bolvormige en roze tot lilakleurige bloemhoofdjes die de toeschouwer aan paardebloemen doen denken. De mooie bloempjes staan altijd aan het einde van de takken en zijn na maximaal twee dagen vervaagd. De plant ontwikkelt echter voortdurend nieuwe bloemen.
fruit
Na de bloei worden tot twee centimeter lang en vijf centimeter breed, platte en gearticuleerde peulvruchten gevormd. Deze zijn lichtgroen als ze rijp zijn en hebben ook een borstelig en stekelig oppervlak om te beschermen tegen roofdieren. De vruchten bevatten de platte, harde en bruine zaden, die slechts drie tot vier millimeter groot zijn. Mimosa kan alleen uit deze zaden worden vermeerderd.
Toxiciteit
De mimosa is niet direct geclassificeerd als een giftige plant omdat hij weinig gifstoffen bevat. Toch moet u de kamerplant op een plek neerzetten waar nieuwsgierige kinderen en huisdieren er niet zonder toezicht toegang toe hebben. De licht giftige ingrediënten zijn niet schadelijk voor de gezondheid, maar kunnen toch leiden tot malaise en misselijkheid.
Welke locatie is geschikt?
De mimosa voelt zich het prettigst op een lichte plek zonder direct zonlicht. Temperaturen tussen de 18 en 20 graden Celsius zijn ook ideaal. Tijdens de zomermaanden kunt u de plant ook op een beschutte plek buiten zetten, maar niet in de volle zon. Of het nu binnen of buiten is: de plaats moet tochtvrij zijn, de temperaturen moeten constant zijn en weinig last van doorgaand verkeer, bijvoorbeeld omdat er constant iemand langs loopt. Een dergelijke locatie voorkomt van meet af aan het constant vouwen van de bladeren en spaart zo de energiereserves van de plant. Mimosa daarentegen is niet geschikt voor teelt op een schaduwrijke plek.
meer
Substraat
Omdat mimosa's meestal maar één keer per jaar worden geteeld, is een zogenaamde eenheidsgrond meestal voldoende. Let echter wel op de kwaliteit: potgrond of plantgrond op basis van compost is niet alleen gezonder voor het milieu dan een goedkoop substraat op basis van veen (dat veen hoeft immers niet afgebroken te worden door waardevolle habitats te vernietigen), maar zorgt ook voor een betere waterbalans in de Pot. Veen hardt snel uit en kan dan geen water meer opnemen. Compost daarentegen is zowel een goed waterreservoir als doorlaatbaar genoeg om overtollig irrigatiewater door te laten stromen.
Verkiezen
Vanaf maart kunt u zelf de mooie mimosa prefereren. De zaden die hiervoor nodig zijn, zijn verkrijgbaar bij de detailhandel of u kunt ze verkrijgen uit uw eigen oogst van het voorgaande jaar. Om een deel van de mimosa-bloemen echter vrucht te laten produceren, moet je de plant tijdens de zomermaanden buiten zetten. Dit is de enige plek waar insecten die op zoek zijn naar voedsel de nodige bestuiving kunnen uitvoeren. Knip de verdorde scheuten dan niet af, maar laat ze daar. Tot de herfst worden hier de kleine peulvruchten gevormd, die je uiteindelijk plukt. Haal de zaadjes eruit en bewaar ze droog, koel en goed afgesloten gedurende de winter.
Als de zaden met harde dop eindelijk gezaaid moeten worden, laat ze dan eerst minstens twaalf uur op een warme plaats weken. Vul ondertussen een ondiepe kweekschaal of kleine potten met een voedselarm groeimedium (€ 9,45 bij Amazon *) of Kokohum, waarbij u de substraten eerder aseptisch heeft gemaakt in de magnetron of in de oven. Dit is belangrijk, anders gaan de gevoelige zaden beschimmelen. Haal de zaden eruit en bedek ze niet met aarde, want mimosa's zijn lichte ziektekiemen. Houd het substraat licht vochtig en bedek de kweekvaten met een doorschijnende hoes, zoals een huishoudfolie of een petfles, waarvan je het bovenste deel met de flessenhals hebt afgesneden.
De potten moeten warm zijn bij temperaturen tussen 20 en 25 ° C en licht, waarbij direct zonlicht wordt vermeden. Dagelijks ventileren om schimmelvorming onder de overkapping te voorkomen. Zodra de zaailingen drie tot vier paar bladeren hebben ontwikkeld, plant u ze over in individuele potten. Vooral bij de teelt in Kokohum is het belangrijk om vroeg te beginnen met bemesten.
Plant en verpot
Alleen eenjarige gecultiveerde mimosa's hoeven niet te worden verpot, tenzij je de jonge zaailingen voor het eerst in een bloempot met echte potgrond zet. Ook nieuw aangekochte planten moet je meteen verhuizen, omdat de potten in veel gevallen te klein zijn en / of het substraat vochtig of al uitgeput is. Anders hebben alleen overblijvende exemplaren verse grond en af en toe een nieuwe planter nodig. Idealiter verpot je in het voorjaar.
Het is hoog tijd om te verpotten als de wortels van de mimosa uit de pot groeien en / of de kluit de planter volledig vult. De wortels van de plant hebben ruimte nodig om te groeien, maar je moet niet te genereus zijn. In een kleinere pot ziet de plant er meer decoratief uit en bloeit vaak uitbundiger. Veel belangrijker is het grote afvoergat onder in de pot, waardoor overtollig water kan weglopen. Op deze manier voorkom je van meet af aan wateroverlast.
Hoe de mimosa te planten:
- Til de plant voorzichtig uit de oude bak.
- Schud de aanhechtende aarde voorzichtig van je af.
- Controleer de wortels.
- Snijd rotte en ziek uitziende wortels weg.
- Vul een verse pot met een drainagelaag en wat substraat.
- Geëxpandeerde klei is geschikt voor drainage (€ 21,95 bij Amazon *) of wat aardewerkscherven.
- Doe de mimosa in de pot en vul rondom de aarde.
- Druk het substraat voorzichtig op zijn plaats.
- Giet de mimosa.
Als u voorbemeste standaardgrond heeft gebruikt, hoeft u de mimosa de eerste vier tot zes weken niet te bemesten. Zet de plant echter op een warme en lichte plek zonder direct zonlicht.
Wees niet verbaasd als de mimosa er na het verpotten een beetje gescheurd uitziet. Dit proces betekent altijd stress voor de plant, waardoor hij er dan wat versleten uitziet. Met goede zorg en voldoende rust herstelt het echter meestal snel.
Giet mimosa
Er zijn precies twee dingen waar mimosa's helemaal niet van houden als het gaat om water geven: vocht en droogheid. De gevoelige planten verdragen geen wateroverlast of droge kluiten, daarom dient u het substraat altijd met veel behendigheid gelijkmatig vochtig te houden. Voer altijd de vingertest uit voordat u opnieuw water geeft en geef de mimosa pas water als het oppervlak van het substraat al is opgedroogd. Overtollig water dat in de schotel of plantenbak is gelopen, moet onmiddellijk worden verwijderd om wateroverlast te voorkomen.
De mimosa is niet erg kalktolerant en moet daarom met zacht water worden gegoten - bij voorkeur regenwater, of goed oud kraanwater. Aan de andere kant is de juiste luchtvochtigheid nog belangrijker: de tropische planten hebben een hoge luchtvochtigheid nodig, die het beste bereikt kan worden door waterbakken op te zetten. Een lage luchtvochtigheid in de omgevingslucht is overigens fataal voor de planten, vooral in de winter, vooral omdat spintmijten dreigen als het droog is.
meer
Bemest mimosa op de juiste manier
Na het verpotten in het voorjaar hoeft u de mimosa niet direct te bemesten. Alleen oudere planten zijn blij met het af en toe toedienen van kunstmest, waarbij ze slechts een lage voedingsbehoefte hebben en dus niet heel weinig bemest hoeven te worden. Het is voldoende om de planten ongeveer één keer per maand te voorzien van een vloeibare groenplantenmest, die u samen met het gietwater aanbrengt en slechts met de helft van de door de fabrikant aanbevolen dosering te mengen.
Snijd mimosa correct
Omdat mimosa's snoeien niet goed verdragen, moet u snoeien van de plant vermijden. Vaak reageert ze dan beledigd en rijdt ze daarna niet meer weg. Dit is overigens ook een van de redenen waarom mimosa's meestal alleen eenjarig worden gehouden: met name oudere planten groeien vrij schaars, wat niet altijd aantrekkelijk oogt. Tegelijkertijd kunnen ze niet met behulp van een schaar worden gevormd.
meer
Verspreid mimosa
Het is beter om de mimosa elk jaar opnieuw te zaaien. Overigens is zaaien ook de enige manier om deze interessante kamerplant te vermeerderen. Voortplanting door stekken is in principe mogelijk, maar kent verschillende problemen: Enerzijds verdraagt de moederplant geen snoei en sterft dan met een beetje pech. Ten tweede wortelen de afgesneden scheuten erg slecht en moeten ze de winter overleven. Als je het toch wilt proberen, geven de volgende tips je de beste kaarten:
- Snijd de stekken alleen voor de bloei in de lente of vroege zomer.
- Er kan nog steeds één bloem of alleen bloemknoppen te zien zijn.
- Na het begin van de bloei daalt de bewortelingssnelheid weer drastisch.
- Dit geldt ook als u bloemen en knoppen uit de stekken haalt.
- Pluk de onderste bladeren eraf.
- Zet de scheut in een glas water.
- Plaats deze op een warme en lichte plaats.
- Dit moet kalm zijn en vrij van tocht.
Plant de stek zodra de eerste wortels verschijnen. Als je te lang wacht, zal de plant snel afsterven - hij zal er meestal te vochtig voor zijn. Om de ontwikkeling van de wortels te verbeteren, kunt u ze voor het planten in een bewortelingssubstraat laten weken.
meer
winter doorbrengen
Omdat mimosa's er met de jaren niet meer al te mooi uitzien en het verzorgen ervan in de winter ook best lastig is, moet u niet overwinteren. Het is beter om in het voorjaar nieuwe planten uit de zaden te laten groeien. Wil je het toch proberen, zet dan de planten op een lichte, maar relatief koele plek van rond de 18 tot 20 ° C - de vensterbank in de woonkamer met de kachel eronder is dus een ongeschikte standplaats, zeker omdat de verwarmingslucht trekt ook de nodige hoge luchtvochtigheid aan. Geef de plant in de wintermaanden weinig water, maar houd de luchtvochtigheid hoog. Met de bemesting stop je helemaal tot volgend voorjaar.
Overigens verliezen de planten in de winter vaak hun blad omdat het voor hen simpelweg te donker is. Met lampen of speciale plantverlichting kunt u dit fenomeen tegengaan.
meer
Ziekten en plagen
Zelfs als de meeste mensen instinctief anders vermoeden, zijn mimosa's verbazingwekkend resistent tegen ziekten en mogelijke plagen. Ze worden zelden ziek of worden geplaagd door ongedierte. Als de plant echter niet wil gedijen of geen bloemen ontwikkelt, zijn zorgfouten of een ongeschikte standplaats meestal de oorzaak. Meestal treden scheuten en wortelrot op als gevolg van overmatig water geven. Deze ziekte wordt weergegeven door gele bladeren. Planten die te veel water geven, gaan meestal dood, maar soms kun je ze redden door ze snel te verpotten in droog substraat.
Als de omgevingslucht te droog is, vallen spintmijten (ook: rode spin) vaak de mimosa aan. Je herkent de plaag aan de fijne vliezen, die vaak pas zichtbaar worden bij besproeiing met waternevel. Ook hier wordt het met het blote oog nauwelijks zichtbare spintmijtje aanvankelijk aangegeven door het geel worden van de bladeren. Besmette planten voorzichtig douchen en de luchtvochtigheid verhogen, dan verdwijnen het ongedierte vaak vanzelf. Bij een hardnekkige besmetting helpen in de handel verkrijgbare middelen die u eenvoudig in de ondergrond steekt.
Mimosa verliest zijn bladeren, wat te doen?
Wanneer mimosa's hun bladeren afwerpen, zijn er verschillende oorzaken. Het is mogelijk dat uw plant te donker of te licht staat, te warm of te koud of gewoon te tochtig is. Daarnaast kan verkeerd water geven leiden tot bladverlies doordat de plant permanent te vochtig of te droog staat. Al deze oorzaken zijn uitgesloten: zelfs het te vaak aanraken van de bladeren zal er uiteindelijk toe leiden dat ze worden weggegooid omdat de mimosa deze prestatie op de lange termijn niet kan compenseren. Over het algemeen zijn de bladeren van de kamerplant erg gevoelig: de mimosa verdraagt ook geen slechte luchtkwaliteit. Het gaat bijvoorbeeld snel naar rokerskamers. Creëer geschikte locatieomstandigheden voor de mimosa, geef hem water volgens de hierboven beschreven instructies, raak hem niet zo vaak aan en rook niet in zijn aanwezigheid - dan mag niets een gezonde, mooi lommerrijke en bloeiende plant in de weg staan.
Advies
Ook al zien mimosa's er door hun soms eigenaardige groei soms uit als kleine bonsai, ze zijn niet geschikt voor een bonsaicultuur. Ze kunnen niet in de gewenste groeivorm worden geforceerd en zijn ook moeilijk te overwinteren.
Soorten en variëteiten
Van de ongeveer 500 verschillende soorten van de mimosa-familie wordt alleen de soort Mimosa pudica als kamerplant gekweekt. Volwassen planten zijn echter zelden verkrijgbaar in winkels, wat te wijten is aan de gevoeligheid van de "niet aanraken" - de kleinste trillingen en verschillen in temperatuur en licht leiden tot het instorten van de bladeren en verzwakken de plant. In de regel moet je Mimosa pudica zelf kweken uit zaden die je bij gespecialiseerde tuinders kunt krijgen. Er is geen onderscheid tussen verschillende typen.