Sweetgum-boom: verzorgen en snoeien

De Latijnse naam van de Amerikaanse amber, Liquidambar styraciflua, vertaalt zich als "vloeibare amber". In feite verwijst deze zeer toepasselijke naam niet alleen naar het feit dat de aromatische hars van het geslacht wordt gebruikt voor de productie van kauwgom (daarom wordt de loofboom in zijn thuisland ook wel "sweetgum" of "redgum" genoemd) , maar ook dat het in de herfst fel roodoranje kleurt. Het loof gloeit goudkleurig in de zon. Door zijn decoratieve effect geniet de amberboom een ​​groeiende populariteit als middelgrote huis- en parkboom.

De amberboom is vooral populair vanwege zijn mooie herfstkleuren

Herkomst en distributie

De Amerikaanse amberboom heeft zijn thuis in Noord- en Midden-Amerika, waar hij voornamelijk thuis is in rivierdalen en op berghellingen tussen de staat New York en de Midden-Amerikaanse staat Nicaragua - op voorwaarde dat de ondergrond daar rijk is aan voedingsstoffen, diep en vrij fris tot vochtig.

De soort behoort tot het geslacht van de amberbomen (Liquidambar), dat vroeger deel uitmaakte van de toverhazelaarfamilie (Hamamelidaceae). Ondertussen zijn botanici echter van mening dat de groep een eigen zeer kleine plantenfamilie vormt, de Altingiaceae, met slechts zo'n 15 soorten. Dienovereenkomstig zijn amberbomen niet alleen inheems in Noord-Amerika, sommige soorten gedijen ook in het Middellandse Zeegebied (oosterse amberboom, Liquidambar orientalis) en in Oost- en Zuidoost-Azië (bijvoorbeeld de Formosa-amberboom, Liquidambar formosana).

In Europa wordt de Amerikaanse amberboom vooral gekweekt als sier- en parkboom. De soort kwam al in 1681 naar de Oude Wereld en veel soorten zijn nu verkrijgbaar in verschillende maten en hoogtes.

Gebruik

Hoewel de Amerikaanse amberboom voornamelijk wordt gekweekt als sierboom in privétuinen en in openbare parken, is het een waardevol nuttig hout in zijn thuisland. Niet alleen is de zoet ruikende Storax, zoals de hars van de soort ook wel wordt genoemd, een belangrijke grondstof voor de productie van kauwgom en wordt in de natuurgeneeskunde gebruikt, het harde hout van de amberboom, dat qua korrel en kleur aan walnotenhout, is ook erg gewild bij de productie van meubels.

Bovendien worden de aromatische zoete gom en zijn hars gebruikt als grondstof voor de productie van parfums, zeep en andere cosmetica. Hoewel de hars van de boom wordt aangeduid als "Storax", is de amberboom op geen enkele manier verwant aan de werkelijke Storax-boom (Styrax americanus) - hij verving hem pas in de 18e eeuw toen er hars werd gewonnen.

Uiterlijk en postuur

In hun thuisland bereiken wilde exemplaren van de amberboom een ​​hoogte van wel 45 meter. Dit maakt de soort een van de hoogste groeiende loofbomen, maar in Midden-Europa wordt hij meestal niet hoger dan ongeveer 20 meter, zelfs in klimatologisch milde streken. Naast de hoge soort zijn er een aantal beduidend kleinere soorten beschikbaar die hoogtes bereiken tussen circa vier en maximaal tien meter en daardoor ook geschikt zijn als kamerboom in particuliere tuinen.

De amberboom heeft op jonge leeftijd een kegelvormige, vrij smalle groei, maar kan naarmate hij ouder wordt breed uitgroeien. De aanvankelijk roodbruine bast wordt later grijsbruin en ontwikkelt een brede groef evenals de voor de soort kenmerkende kurkstroken.

gebladerte

De amberboom draagt ​​een andere naam, die hij te danken heeft aan zijn esdoornachtige bladeren: hij wordt de zeesterboom genoemd omdat de vijf- tot zevenlobbige, handvormige bladeren sterk doen denken aan de zeedieren. Leken verwarren de amberboom vaak met de inheemse esdoorn vanwege de vorm van het blad.

Tijdens de zomermaanden zijn de afwisselend geplaatste bladeren, die tot wel 15 centimeter lang kunnen worden, glanzend groen, maar krijgen vaak al vanaf eind september hun prachtige herfstkleuren. Bij de amberboom lijkt de natuur bijzonder diep in de kleurpot door te dringen, omdat het kleurenpalet varieert van geeloranje tot oranjerood en van karmijnrood tot paarse tinten. Deze brede kleuring is vaak zelfs bij één en dezelfde boom waar te nemen.

Amberboom is een van de tuinbomen met de mooiste herfstbladeren, wat ook de belangrijkste reden is voor zijn populariteit als huis- en sierboom. Overigens ademt het blad ook de karakteristieke aromatische geur uit als je het zachtjes tussen je vingers wrijft.
meer

Bloei en bloeitijd

De nogal onopvallende bloesem van de amberboom verschijnt in de vrolijke maand mei. De soort is eenhuizig, ontwikkelt zowel vrouwelijke als mannelijke bloemen op dezelfde plant. Mannelijke bloemen lijken op rechtopstaande, groenachtige aren en zijn ongeveer vijf tot zeven centimeter lang. De vrouwelijke bloeiwijzen zitten echter op kastanjeachtige, hangende ballen. Bestuiving vindt plaats via insecten.

fruit

Op het eerste gezicht lijken de bolvormige vruchten van de amberboom met lange aren op de fruitcapsules van de tamme kastanje. Met een diameter van twee tot drie centimeter zijn ze echter aanzienlijk kleiner en bestaan ​​ze uit talloze houtachtige capsules. Amberbomen ontwikkelen pas vruchten als ze ongeveer 20 jaar oud zijn. Deze blijven lang aan de boom plakken en vallen vaak pas in het voorjaar op de grond.

Op de grond springt de bruine vrucht open zodat de kleine zaadjes recht op de grond vallen. De meeste kunnen echter niet ontkiemen en kunnen daarom niet worden gebruikt voor vermeerdering. Je herkent de steriele zaden aan het feit dat ze opvallend klein en nogal hoekig van vorm zijn. Slechts enkele zaden zijn vruchtbaar en dus kiembaar. Ze zijn veel groter, elliptisch van vorm en hebben vliezige vleugels die de wind gebruikt om ze naar mogelijke nieuwe locaties te dragen.
meer

Toxiciteit

Hoewel de hars van de amberboom nog steeds een belangrijke grondstof is voor de productie van natuurlijke medicijnen en kauwgom, is het pas na industriële verwerking veilig. Anders zijn alle delen van de plant van toepassing op zowel mens als dier als huid en slijmvliezen irriterend tot giftig, waarbij vergiftigingsverschijnselen vooral bij kinderen en kleinere huisdieren kunnen optreden.

Welke locatie is geschikt?

Net als op zijn natuurlijke locaties, heeft een amberboom die in de tuin wordt gekweekt, ook een locatie in de volle zon en zo warm mogelijk nodig. Het jonge boompje plant u het beste op een tegen wind en regen beschutte plaats voor een lichte huismuur of muur, die ook optimaal op het zuiden is georiënteerd. Hier krijgt de boom voldoende zon en bescherming, die hij vooral de eerste jaren nodig heeft - de soort ontwikkelt zijn vorstbestendigheid pas naarmate hij ouder wordt. Windbescherming is ook belangrijk omdat de amberboom al vroeg in het jaar zijn beschermende bladeren verliest.

Aan de andere kant is een plek meestal te donker, zelfs op een gedeeltelijk of licht beschaduwde locatie. De soort ontwikkelt zijn kleurrijke herfstbladeren alleen op zeer zonnige en warme locaties.
meer

Boden

De optimale grond voor de Amerikaanse amberboom is diep, los en goed doorlatend, matig voedselrijk tot humus en vers. Idealiter zet je het in leemachtige grond, omdat de soort niet zowel magere zandgronden als kalkrijke bodems verdraagt. Terwijl de amberboom heel langzaam op zand groeit, ontwikkelt hij op kalkrijke grond snel ongezonde gele bladeren. Wateroverlast leidt op zijn beurt tot rot en dus tot de dood van de boom.

Potcultuur

Omdat de amberboom de eerste jaren erg gevoelig is voor kou, wind en andere weersomstandigheden, moet je hem eerst in een grote pot telen en geleidelijk wennen aan de klimatologische omstandigheden. Op de lange termijn kan de hoge soort echter niet in een plantenbak worden gehouden zonder de groei ernstig te beperken. Amberbomen die bijvoorbeeld als bonsai zijn gekweekt, hebben veel aandacht en zorg nodig.

Plant de amber op de juiste manier

Plant de amberboom als volgt:

• Graaf een plantgat.
• Deze moet twee keer zo breed en diep zijn als de kluit.
• Maak de aarde aan de zijkanten en onderkant van het gat los.
• Meng het uitgegraven materiaal met compost en hoornkrullen (€ 24,99 bij Amazon *) / Hornmehl.
• Als de grond zwaar is, breng dan afwatering aan, bijvoorbeeld door kiezelstenen.
• Breng de boom zo diep in dat het entpunt bedekt is met aarde.
• Plant een steunpaal.
• Verbind deze stevig met de kofferbak, b.v. B. met een bastlint.
• Vul het plantgat in en stap voorzichtig op de grond.
• Bevochtig de verse grond met veel water.
• Mulch de wortelschijf om te voorkomen dat de grond uitdroogt.

meer

Wat is de beste tijd om te planten?

Kortom, de amberboom kan zowel in het vroege najaar als in het late voorjaar worden geplant. Maar omdat vooral jonge exemplaren vrij gevoelig zijn voor kou en wind, zou je de lente moeten verkiezen.
meer

De juiste plantafstand

Omdat de amberbomen tot wel 20 meter hoog en acht meter breed kunnen worden als ze volgroeid zijn, hebben ze veel ruimte nodig. Daarom is de soort alleen geschikt voor een solitaire stand in de tuin die aan deze eisen voldoet - zeker omdat verplanten in latere jaren moeilijk of onmogelijk wordt. Verder is de amberboom heel gemakkelijk te snoeien, maar afhankelijk van de soort groeit hij ook vrij snel en daardoor moeilijk in hoogte en breedte te begrenzen met een snoeischaar.

Onderplanten

Barnsteenbomen hebben een losse groei en laten veel licht door hun kruin. Daarom kunnen ze goed onder worden geplant met bodembedekkers en andere vaste planten, zolang ze niet te sterk concurreren. In het voorjaar bloeiende uienbloemen zoals tulpen en narcissen, maar ook monnikskap, herfstanemonen, boshyacinten en hosta's zijn zeer geschikt.

Gietende amber

Specimens die in potten worden gekweekt, moeten tijdens het groeiseizoen natuurlijk regelmatig worden bewaterd, omdat ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. Zelfs vers geplante en jonge barnsteenbomen kunnen bij droog weer uit de gieter worden gedraaid. Oudere, gevestigde bomen kunnen daarentegen zonder extra water geven.

Bemest de amber op de juiste manier

Hetzelfde geldt voor de aanvoer van kunstmest: alleen jonge bomen profiteren van voorjaarsbemesting met compost en hoornkrullen om hun langzame groei te versnellen. Bij oudere, goed gewortelde amberbomen is een aanvullende aanvoer van voedingsstoffen echter niet nodig.
meer

Snijd de sweetgum goed

Barnsteenbomen zijn zeer gemakkelijk te snoeien en kunnen daarom enkele jaren als bonsai of als potcultuur worden gehouden. In tegenstelling tot fruitbomen is regelmatig onderhoud of verzorgingssnoei in principe echter niet nodig en heeft een dergelijke maatregel invloed op de natuurlijke groeivorm. Het is daarom het beste om de boom gewoon te laten groeien en alleen in het voorjaar dood, ziek en te dicht hout te verwijderen.
meer

Verspreid amber

In de regel worden amberbomen vermeerderd door middel van enten, maar ze kunnen ook uit zaden worden gekweekt. In tegenstelling tot geënte exemplaren zijn zaailingen echter onvoorspelbaar in hun eigenschappen en zijn slechts enkele van de rijpe zaden in staat tot ontkieming. Kies alleen grote, elliptisch gevormde zaden om te zaaien.

Deze hebben een koudeprikkel nodig zodat de kiemremming wordt doorbroken. Bewaar de zaden ongeveer twee maanden in de groentelade van de koelkast of zaai ze in de herfst in een afgedekte koude bak. Vanaf de lente hebben de zaden constante temperaturen nodig vanaf 20 ° C voor ontkieming en groei.
meer

Hoe transplanteer ik correct?

Eenmaal geplant, mogen amberbomen alleen binnen de eerste drie tot maximaal vijf jaar opnieuw worden geplant. Daarna tolereren ze een verandering van locatie meestal niet zo goed.

Ziekten en plagen

Ziekten en plagen komen slechts zeer zelden voor op de amberboom. Aan de andere kant komen typische locatie- en onderhoudsfouten, zoals deze, vaker voor

• op plaatsen die te donker zijn
• verdichte of anderszins ongeschikte grond
• als het te droog is
• met onvoldoende bemesting
• evenals wateroverlast

optreden. Aangetaste bomen krijgen gele tot bruine bladeren die na verloop van tijd afvallen. Bovendien groeien ze maar heel slecht. Omdat barnsteenbomen erg gevoelig zijn, kunnen ze snel afsterven, zeker als er te weinig / te veel water is.

winter doorbrengen

Alleen de Amerikaanse amberboom is voldoende winterhard in Midden-Europa; zowel de oosterse als de Aziatische Formosa-amberboom komen uit milde winterklimaten en zijn daarom niet vorstbestendig. Het Amerikaanse familielid ontwikkelt zijn vorstbestendigheid echter pas met het ouder worden, en daarom bevelen sommige experts een emmercultuur en geleidelijke verharding aan, in ieder geval voor jonge bomen. Later, als de boom wordt uitgeplant, krijgt hij in de eerste winters winterbescherming. Om dit te doen, bedek het wortelgebied met kreupelhout, mulch (€ 219,00 bij Amazon *) of stro en wikkel de stam bij lage temperaturen onder nul in met tuinvlies. Later ontwikkelt de boom echter voldoende vorsthardheid.

Advies

De bladeren die in de herfst worden afgeworpen, kunnen het beste rondslingeren: ze dienen niet alleen als natuurlijke winterbescherming, maar voorzien de boom ook van waardevolle voedingsstoffen tijdens het rotten.

Soorten en variëteiten

Alleen de amberboom (Liquidambar styraciflua) is in dit land winterhard en kan op beschermde locaties temperaturen tot -24 ° C weerstaan. Er zijn nu enkele mooie soorten van deze soort beschikbaar die uitstekend geschikt zijn voor in de moestuin:

• 'Gumball': langzaam groeiend ras met een maximale hoogte van twee meter en een bolvormige kroon
• 'Oktoberglut': zeer populaire soort met heldere, kleurrijke herfstkleuren en een maximale hoogte van drie meter
• 'Variegata': bont wit blad, maximaal twee meter hoog, perfect om langdurig in een emmer te bewaren
• 'Worplesdon': langzame groei, tot een hoogte van maximaal tien meter, vurig rode herfstkleur
• 'Silver King': ook bont wit blad, felrode herfstkleuren, maximale hoogte van vijf meter
• 'Slender Silhouette': slanke zuilvorm met een maximale breedte van één meter, prachtig voor kleine tuinen

Andere soorten amber zoals de Chinese amber (Liquidambar acalycina), de oosterse amber (Liquidambar orientalis) of de Taiwanese amber (Liquidambar formosana) zijn daarentegen niet geschikt voor aanplant in Centraal-Europese tuinen, maar kunnen wel in voldoende grote potten en met veel zorgvuldiger Verzorging in wintertuinen of buiten tijdens de zomermaanden.