Waar komen vlierbessen voor?
Degenen die geen vlierbessen in de tuin telen, verzamelen de bessen en bloemen graag in het wild. We hebben de meest voorkomende exemplaren op een rijtje gezet, zodat u zonder lang zoeken de populaire houtachtige planten kunt vinden.
Een van de meest voorkomende struiken in Midden-Europa
Black Elder maakt het zijn vrienden niet moeilijk om het in het wild te vinden. Hoewel het ook vertegenwoordigd is in India, West-Siberië, Klein-Azië en Noord-Afrika, is het een van de meest voorkomende struiksoorten op onze breedtegraden. Let hier vooral op de machtige wilde fruitbomen:
- op open plekken onder het bladerdak van hoge loofbomen
- langs zonnige tot gedeeltelijk beschaduwde oevers en bermen
- op de voedselrijke ruderale gebieden van verlaten boerderijen, treinstations en soortgelijke gebieden
- op onkruidweiden met stikstofhoudende kleigrond, vaak geassocieerd met brandnetels
- in het middelgebergte en de Alpen tot een hoogte van 1500 meter
Omdat vlierbes in stedelijke gebieden als extreem klimaatbestendig wordt beschouwd, wordt het vaak specifiek op de middenberm van snelwegen aangeplant om daar in het wild te groeien. Het verzamelen van de bessen en bloemen op deze locaties is in eerste instantie levensbedreigend. Bovendien heeft het geen zin omdat de oogst niet geschikt is voor consumptie. De enorme biomassa van een oudere assimileert de uitlaatgassen en slaat ze op in alle delen van de plant.
Gevaar voor verwarring met giftige dwergouderling
In het wild is er een groot risico op verwarring tussen eetbare zwarte vlier en giftige dwergvlier. Op het eerste gezicht vertonen de bessen van beide soorten geen verschillen. Terwijl de vruchten van de zwarte vlier voor gezond genot zorgen na het koken, behouden de bessen van de dwergvlier hun giftigheid. Hoe het verschil te zien:
- giftige Attich gedijt kruidachtig tot 150 centimeter hoog
- de oneetbare bessen hebben een deukje
- Bessenschermen van dwergvlierbessen staan rechtop
- de smalle blaadjes zijn tot wel 15 centimeter lang
Een majestueuze zwarte vlier daarentegen is verhout en strekt zich uit tot 7 meter hoog. Zijn ovale, objectief geplaatste bladeren verschillen duidelijk van de blaadjes van de Attich. Hetzelfde geldt voor de eveneens onschadelijke hertenouder, die gedijt op vergelijkbare locaties, maar onderweg veel minder vaak voorkomt. De rode bessen lopen daarentegen het risico dat hun pitten na het koken nog steeds giftige glycoside bevatten.
Tips & trucs
Voor onze voorouders had een oudste magische krachten. Ze zagen in hem een levensboom die het huis en de bewoners tegen kwade krachten beschermt. Daarom is de vlierstruik in veel huistuinen nog steeds een integraal onderdeel van de plantengemeenschap.
GTH